Niedobór kwasów tłuszczowych Omega-3 we współczesnej diecie, która została zdominowana przez kwasy Omega 6 stała się jedną z głównych przyczyn ryzyka rozwoju chorób cywilizacyjnych. Zdecydowanie warto jest lepiej przyjrzeć się kwasom tłuszczowym i dowiedzieć się, dlaczego tak ważne jest zachowanie równowagi w ich spożyciu.
Czym różnią się kwasy tłuszczowe Omega 3 od kwasów Omega 6?
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 (kwas eikozapentaenowy – EPA i dokozaheksaenowy – DHA) są ważnymi składnikami fosfolipidów błon komórkowych. Mają one duże znaczenie na prawidłowy wzrost, rozwój i prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów w organizmie człowieka, a w szczególności układu sercowo-naczyniowego, siatkówki oka i mózgu. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania i ważne jest, aby pamiętać o tym, że nasz organizm nie
jest w stanie ich samodzielnie wytworzyć, co oznacza, że muszą zostać dostarczone z pożywieniem.
Nienasycone kwasy tłuszczowe zbudowane są z łańcucha węglowodorowego o różnej długości z kilkoma wiązaniami podwójnymi. Wiązania są podzielone pojedynczymi grupami metylowymi, a wyznaczenie konkretnej rodziny kwasów tłuszczowych zależne jest od położenia pierwszego podwójnego wiązania. Najprościej rzecz ujmując różnica pomiędzy kwasami Omega 3, a Omega 6 leży po stronie umiejscowienia pierwszego podwójnego wiązania.
Wpływ kwasu tłuszczowego Omega-3 na organizm
Dieta ewolucyjna naszych przodków charakteryzowała się zachowaną równowagą pomiędzy kwasami wielonienasyconymi i nasyconymi oraz zrównoważoną proporcją pomiędzy kwasami wielonienasyconymi omega-6 i omega-3 wynoszącą 1 : 1. Na ten moment możemy mówić o całkowitym zakłóceniu równowagi między kwasami nasyconymi i wielonienasyconymi. To odwrócenie proporcji wskazywane jest jako główna przyczyna rozwoju chorób. Ponadto nadmiar kwasów tłuszczowych omega-6 w diecie jest szkodliwy dla organizmu.
Trzeba dodać, że nie odczuwamy niedoboru omega-3, ale kiedy przez długi czas nie dostarczamy go możemy spodziewać się wystąpienia gwałtownego pogorszenia stanu zdrowia. U dzieci oraz osób młodych objawia się to zwiększoną podatnością na wszelkie infekcje oraz niekorzystnie wpływa na pracę mózgu. Badania kliniczne wykazały, że niedobór tych kwasów, u dzieci może hamować rozwój intelektualny. Z kolei w przypadku dorosłych dostarczanie zbyt małej ilości omega-3 zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca, udaru mózgu oraz może przyczynić się do rozwoju różnego typu nowotworów.
Dieta uboga w kwasy omega 3 wpływa na obniżenie samopoczucia, sprzyja występowaniu nerwic oraz stanów depresyjnych.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 – Ciekawostka…
Istnieje wiele dowodów naukowych, które potwierdzają korzystne i ochronne działanie kawasów tłuszczowych omega 3. Od jakiegoś czasu w centrum zainteresowania wielu ośrodków badawczych jest wyjaśnienie mechanizmów korzystnego działania kwasów tłuszczowych omega 3 u cierpiących na nowotwory a także w chorobach o podłożu immunologicznym. Odnotowano pozytywny wpływ kwasów tłuszczowych na zmniejszenie objawów demencji, choroby Alzheimera i depresji.
Ponadto mają one dobroczynny wpływ na układ sercowo-naczyniowy, wykazują aktywność przeciwzapalną, korzystnie wpływają na rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego i narządu wzroku. Kwasy omega-3 maja niezwykle cenne właściwości zdrowotne, dlatego korzystne jest spożywanie posiłków zawierających ryby co najmniej dwa razy w tygodniu. W związku z obecnością zanieczyszczeń w mięsie ryb poławianych z niektórych akwenów, zaleca się by możliwie urozmaicać ryby w diecie pod względem ich pochodzenia. Źródłem omega 3 jest olej lniany.