Postęp w diagnostyce reakcji alergicznych udowadnia, że przyczyną wielu dolegliwości są alergeny znajdujące się w spożywanym pokarmie. Na alergię pokarmową chorują nie tylko dzieci, ale również dorośli.
Badania pokazują, że częstość jej występowania u dzieci szacuje się na poziomie 1-27%, co jest zależne od przyjętego schematu żywienia. Alergia wywołana alergenem znajdującym się w spożywanym posiłku najczęściej występuje w okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym, ponieważ w tym czasie czynność układu pokarmowego nie jest jeszcze w pełni dojrzała. Głównymi czynnikami wywołującymi reakcje alergiczną jest: białko jaja kurzego, mleko, ryby, cytrusy, truskawki, pomidory, pszenica. Do pierwszych objawów alergii należy: swędzenie na skórze twarzy i w zgięciach stawów, a następne bolesne kolki jelitowe, ulewanie, wymioty, wolne stolce, zmniejszony przyrost masy ciała, czy gorszy rozwój psychoruchowy. W zaawansowanym stadium alergii może wystąpić odwodnienie na skutek obfitych wymiotów i biegunki. Pieczenie i świąd alergik zaczyna odczuwać do kilkunastu sekund po spożyciu uczulającego produktu.
Metody diagnostyczne alergii pokarmowej
Aby alergia pokarmowa została rozpoznana wykonuje się testy uczuleniowe na poszczególne pokarmy – skórne lub z próbki krwi. W momencie poznania przyczyny dolegliwości i wykluczenia produktu lub grupy produktów z diety objawy alergii zwykle ustępują. Dlatego tak istotne staje się poznanie uczulającego składnika pokarmowego. U starszych dzieci alergia pokarmowa może ustąpić samoistnie, jednak nie musi i wtedy przekształca się w inny rodzaj uczulenia, np.: atopowe zapalenie skóry lub astmę oskrzelową. Stwierdzono, że karmienie piersią najlepiej zabezpiecza niemowlę przed rozwojem alergii. Jednak zdiagnozowanych przypadków alergii pokarmowej stale przybywa. Jednym ze sposobów leczenia jest specjalna dieta w alergii pokarmowej, czyli dieta eliminacyjna dla alergików, wdrażana w życie zawsze pod okiem lekarza bądź dietetyka. Jej założeniem jest wykluczenie z żywienia produktów, które uczulają dziecko. Do nich mogą zaliczać się, np.: mleko, produkty mleczna, jaja, ryby, owoce cytrusowe, orzechy, zboża, czy truskawki. Pokarmy uzupełniające można wprowadzić dopiero pod koniec 6 miesiąca życia.
Należy pamiętać, że dziecko uczulone na białko mleka krowiego nie powinno jeść mięsa wołowego i cielęciny, ponieważ może być również uczulone na ich białko. Można mu z kolei podać mięso z indyka lub królika i obserwować reakcję dziecka na zjedzony produkt. Z kolei warto wybierać żywność typu: kleiki, kaszki i potrawy w słoiczkach, ponieważ wytwarzane są one zgodnie z polskimi normami. Tym sposobem dostajemy pewność, że dziecko dostaje produkt wysokiej jakości. Urozmaicenie diety starszaka powinno odbywać się etapowo. Kolejność włączania do diety nowych produktów jest następująca: marchew, ziemniak, ryż, indyk, królik, jabłko, gruszka, morela, brzoskwinia, żurawina i kukurydza.
Najlepsza metoda przygotowywania potraw dla alergicznego malucha jest gotowanie lub duszenie.
Dosalać, czy nie dosalać? Dieta małego dziecka
Dieta alergika wymaga przestrzegania kilku bardzo zasad, które będą rzutować na dalsze jego samopoczucie oraz stan zdrowia. Soli w diecie alergika należy używać w ograniczonej ilości. Doskonałym substytutem poprawiającym smak jest koperek i masło. Nie jest wskazane podawane również ostro przyprawionych, smażonych i tłustych potraw. Tak samo dorośli, mający objawy uczulenia na poszczególne pokarmy powinni wykluczyć ze swojego jadłospisu alergizujące produkty.
Alergicy wykazują dużą tolerancję na konserwanty szeroko stosowane w przemyśle spożywczym. Okazuje się, że one również mogą wywołać reakcje alergiczne. Zazwyczaj stosowane są parabeny, które dodawane są do napojów chłodzących, soków, galaretek, dżemów, słodyczy, wyrobów mleczarskich, sałatek, majonezu czy konserw rybnych i mięsnych. Dieta w alergii powinna polegać na wykluczeniu tych produktów, które bogate są w konserwanty. Należy pamiętać, że objawy nadwrażliwości może wywołać również glutaminian sodu dodawany do kostek rosołowych, zup w proszku, gotowych potraw w puszkach itp.